روز شمار هفته ملی دیابت
روز جهانی دیابت ۱۴۰۲
هر سال 14 نوامبر مصادف با 23 آبان روز جهانی دیابت نام دارد تا اذهان افراد مختلف جامعه به این مساله معطوف شود. فدراسیون جهانی دیابت هر سال با توجه به اهمیت پرداختن به این موضوع شعاری را سرلوحه فعالیت های خود قرار می دهد. شعار اختصاصی امسال روز جهانی دیابت نیز «دیابت: شناخت خطرات، اقدام موثر» اعلام شده است. دفتر مدیریت بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی روزشمار هفته ملی دیابت در سال 1402 را بشرح ذیل اعلام نموده است :
روزشمار هفته ملی دیابت اعلام شد
🔹شنبه ۲۰/آبان/۱۴۰۲ پیش دیابت
🔹یکشنبه ۲۱/آبان/۱۴۰۲ دیابت و نقش رسانه ها
🔹دوشنبه ۲۲/آبان/۱۴۰۲دیابت، آموزش، مشارکت مردمی و سمن ها
🔹سه شنبه ۲۳/آبان/۱۴۰۲ روز جهانی دیابت «دیابت: شناخت خطرات، اقدام موثر»
🔹چهارشنبه ۲۴/آبان/۱۴۰۲ دیابت، بهبود دسترسی به درمان
🔹پنجشنبه ۲۵/آبان/ ۱۴۰۲دیابت، شیوه زندگی سالم با تغذیه سالم
جمعه ۲۶/آبان/۱۴۰۲ دیابت، شیوه زندگی سالم با فعالیت بدنی
دیابت میلتوس (diabetes mellitus)، دیابت شیرین یا به اختصار دیابت، به گروهی از بیماریها گفته میشود که استفاده بدن از قند خون (گلوکز) را دچار مشکل میکنند. گلوکز یک ماده حیاتی برای سلامتی بدن است؛ زیرا انرژی لازم برای سلولهای سازنده عضلات و بافتهای بدن را تامین میکند. علاوه بر این گلوکز سوخت اصلی سلولهای مغزی است.
علت بروز دیابت براساس انواع آن فرق میکند؛ اما همه آنها در یک ویژگی مشترک هستند: «بالا رفتن سطح قند خون». بالا رفتن قند خون درنهایت میتواند مشکلات زیادی برای سلامتی ایجاد کند.
به طور کلی دیابت در سه گروه طبقه بندی می شود: دیابت نوع ۱، نوع ۲ و دیابت بارداری.
دیابت نوع ۱ بیماری دوران کودکی و نوجوانی است ولی میتواند در هر سنی رخ دهد. حداقل در حال حاضر نمیتوان از آن پیشگیری کرد. افراد با دیابت نوع ۱ میتوانند سلامت زندگی کنند. در صورت تامین دائمی انسولین، آموزش، خودمراقبتی و اندازه گیری قند خون، مبتلایان به دیابت نوع یک می توانند در سلامت زندگی کنند.
حدود ۹۰% دیابت در سراسر جهان دیابت نوع ۲ گزارش شده است. آموزش، خودمراقبتی و پیروی از شیوه زندگی سالم و استفاده از دارو در کنترل بیماری موثر است. دیابت نوع ۲ قابل پیشگیری است و در برخی موارد در اوایل بیماری قابل بهبود است.
عدم دسترسی به انسولین، عدم تشخیص و یا تاخیر در تشخیص دیابت نوع ۱ منجر به کتواسیدوز دیابتی، علت شایع مرگ در کودکان و جوانان مبتلا به دیابت است.
پیشگیری از دیابت یا ابتلا به عوارض آن با خود مراقبتی امکان پذیر است. (دیابت نوع ۲)
هیچ مداخله موثر و ایمن در حال حاضر برای پیشگیری از دیابت نوع ۱ وجود ندارد.
شواهد محکمی وجود دارد مبنی بر اینکه پیشگیری از دیابت نوع ۲ امکان پذیر است.
پایش منظم عوامل خطر برای مشکلات دیابت و مداخله زودهنگام منجر به کاهش بستری و بهبود نتایج بالینی میشود.
میزان دسترسی به داروهای دیابت در نقاط مختلف جهان متفاوت است. در کشورهای با درآمد بالا دسترسی به انسولین بیشتر است و در کشورهای با درآمد پایین میزان دسترسی کمتر است.
با وجود اینکه تقریباً ۱۰۰ سال است انسولین در دسترس قرار گرفته است، کماکان برای بسیاری از افراد مبتلا به دیابت که به آن نیاز دارند، غیرقابل تهیه است.
توصیه هایی برای پیشگیری از ابتلا به دیابت
- در صورت داشتن وزن اضافی 7% وزن خود را از طریق ورزش و رژیم غذایی سالم کم کنید.
- تحرک بیشتری داشته باشید. ۳۰ دقیقه ورزش های هوازی مثل پیاده روری را در بیشتر روزهای هفته انجام دهید.
- غذاهای گیاهی سالم (میوه و سبزیجات) مصرف کنید.
- چربی های سالم (چربی های غیر اشباع مثل روغن زیتون) مصرف کنید.
- مصرف غذاهای فست فود را کاهش دهید.
- از ۴۵ سالگی به بعد، غربالگری منظم از نظر دیابت نوع دو انجام دهید.